oude buizenradios weer opnieuw gebruiken!

[Han Peekel]

Ik heb hier nog een aantal oude buizenradios ooit zijn ze werkend weg gezet , maar nu zeker 15 jaar niet meer gebruikt.

 

Wil nu een paar exemplaren weer gebruiken.

 

Heb ooit eens gehoord dat de elco,s in zouden drogen en dat je ze met een lagere spanning eerst langzaam weer zou moeten laten wennen.

Is dit zo ?

 

Zou jammer zijn als ze stuk gingen.

[vincent1971]

Bij oude apparaten gebruik ik een regeltransformator. Eerst 40 volt erop zetten en dan langzaam opdraaien die spanning. Ongeveer 10 volt per uur.

[Tonskidutch]

overbrug je dan de ring- of kern-trafo intern dan?

of hoe sluit je dan aan?

(heb ook nog wel wat oude kassies)

ciao

[MikeBsc]

Hoi Tonski en Han,

 

@ Tronski: Kan je doen met een variac, dat is een regeltransformator. Hier kan je, als deze compleet is gewoon de stekker op inpluggen. Vb. link Heb je hier geen beschikking over is het verstandig het apparaat in serie met een gloeilamp te zetten. Deze beperkt de stroom die kan lopen. In geval van kortsluiting (bv. kapotte voedingselco's) zal de gloeilamp fel oplichten (immers trekt het apparaat veel stroom). De meeste spanning zal over de gloeilamp vallen, waardoor je transformator niet doorbrand.

 

@ Han: Klopt inderdaad, als zo'n beestje al lang niet gebruikt is, is het aan te raden de elco's eerst te reformeren. Doch zitten er wel wat haken en ogen aan, zo bestaan er verschillende soorten elco's. Om welke radio gaat het? Gaat het om een radio ouder dan pakweg 1935 is het verstandig de elco's te vervangen en de oude los te koppelen en leeg te laten lopen. Dit type elco's zijn zogenaamde 'natte' elco's. Zit een mengsel met o.a. borium in. Wanneer ze stuk gaan komt de inhoud eruit. Nare van dit spul is dat het je chassis op ten duur wegvreet, je krijgt het proces vrijwel niet gestopt. Nieuwere elco's hebben een ander diëlectricum. Al wil dat niet zeggen dat ze niet kunnen lekken. Eventuele vervangende exemplaren kan je dan onder het chassis plaatsen, zo zie je eigenlijk niets van de reparatie.

 

Wijziging: Aanvulling tekst

 

 

[Tonskidutch]

dat met die gloeilamp las ik ook bij gloeidraad.

maar daar zijn weer oude lijken in de kast als weblink en kom je niet verder

 

die variac heeft een kamaraad van me... (dat komt wel goed)

maar

excuus als ik te onkundig in dit verband overkom

zitten er enkel elco's in de voeding dan? neen toch

 

je zou dan toch elke elco apart moeten aanpakken met zijn eigen vermogen gerelateerde reform spanning?

ciao

 

 

 

[MikeBsc]

Hoi Tronski,

 

Daar hoef je je absoluut niet voor de excuseren hoor, hihi :-)

 

Klopt, in de voeding zit nog meer. Het begint met de transformator, die transformeert een spanning in een hogere of lagere waarde. Vervolgens wordt de hsspanning gelijkgericht. Dit kan met een buis gedaan worden (AZ1, EZ80 enz.) of (vooral bij Duitse radio's) met een seleencel, de voorloper van de moderne SI brugcel. Deze maakt van een wisselspanning een gelijkspanning. Doch, het is nog geen zuivere gelijkspanning. Hier komen de elco's in beeld, deze 'vlakken' de spanning als het ware af. Vaak zijn het twee of drie elco's in één behuizing. Ook vind je vaak nog een smoorspoel, of een dikke weerstand (RC-netwerk) die 50Hz (of 100Hz bij dubbele gelijkrichting) brom tegengaat.

 

In principe is het niet nodig iedere elco los van elkaar te reformeren. Ikzelf zou het als volgt aanpakken:

 

1. Visuele inspectie, loshangende draden, lekkende elco's enz. OK? --> 2

2. Alle buizen uit de radio halen behalve de gelijkrichter

3. Langzaam de spanning opdraaien met de variac. Let goed op of er niets mis gaat (brandluchtjes, warm wordende transformator en/of voedingselco's enz.) OK? --> 4

4. Meet tussentijds de spanning (=DC) op de elco's. Deze moet iets hoger zijn als de spanning van de variac (=AC) Als het goed is moet de schaalverlichting ook langzaam beginnen te gloeien. Op 220v OK? --> 5

5. Het is nu veilig(er) alle buizen in de radio te plaatsen. Draai weer rustig de spanning op en kijk of alles goed gaat.

 

LET OP! Sommige (voornamelijk kleine radiootjes, zogenaamde U-toestellen) bezitten geen transformator. Dat houdt in dat deze radio's rechtstreeks aan het net hangen. Raak daarom NOOIT het chassis aan en plaats het liefst een scheidingstransformator ertussen.

 

LET OP 2! Een seleniumcel kan ook stuk gaan (vaak nadat een radio langdurig teveel stroom heeft moeten geven door defecte elco's). Het klinkt gek, maar je ruikt dan een soort 'knoflooklucht'. Zet in dat geval de radio onmiddelijk uit. Waarschijnlijk is in dat geval de seleniumcel stuk en moet deze vervangen worden.

[Tonskidutch]

fijne howtodo.

heb ik weer een project erbij.

overigens is de naam Tonskidutch, maar dat laten we even buiten beschouwing.

 

ciao

[SatBaron]

Ooit heb ik in 1950 in Zweden een DUX (buizen) radio gekocht en deze jaren lang met veel plezier gebruikt.

Daar zaten ook veel Philips onderdelen in.

Was kennelijk een Philips toestel met het logo van DUX erop.

In die tijd maakte Philips (Type: BS103A) deze toestellen eveneens met een zelfde mooie houten mahonie-gefineerde kast, alleen met een iets ander vóórfront.

Nu wilde het toeval dat ik in 2003 van een Zweedse vriend (heeft een radio- en fietsenzaak) zo'n Philips (Type: BS103A) had staan en deze van hem cadeau kreeg.

Deze verzamelde n.l. heel veel oude apparaten.

Deze radio had al héél lang niet meer gespeeld en na thuis komst, die te hebben ingeschakeld ontstond er geen enkel probleem en speelde meteen als een tierelier.

Af en toe zet ik hem hier aan en hij doet het nog steeds perfect !

Dan vraag ik mij af, of het wel nodig is om met gloeilampen en regelbare trafo's zoals het bovenstaande eerst te moeten uitvoeren .

 

Met viendelijke groet,

SatBaron

 

[MikeBsc]

Hoi Tronskidutch (sorry trouwens voor de verkeerde naam ) ,

 

Ja het is echt leuk spul hoor, wel goed oppassen met de hoogspanning, maar het geeft veel voldoening als je zo'n beestje weer aan de praat krijgt.

 

Suc6, en mocht je nog wat hulp nodig hebben, laat het maar weten :-)

 

Groet,

Michael / PA4MW

[MikeBsc]

Hoi SatBaron,

 

Klopt, eigenlijk is DUX gewoon Philips, maar dan met een ander merknaampje :-) Zelfde zag je met Aristona in België en Hornyphon in Oostenrijk (hoe ze overigens op die naam gekomen zijn, geen idee )

 

Ik moet je eerlijk bekennen dat ik ook niet altijd zo uitgebreid te werk ga als ik een oude radio aanschaf hoor, alleen bij de wat meer bijzondere toestellen. Om eerlijk te zijn gaat een voedingselco vaak, als ie slecht is, hoe dan ook wel stuk.

 

Doch, het is wel verstandig. Met name kortsluiting is funest voor een radio(otje), vaak raken moeilijk vindbare componenten in het geval van kortsluiting namelijk onherstelbaar beschadigd (voedingstransformator, ballastweerstand(en) e.d.)

 

 

 

 

 

 

[Tonskidutch]

Origineel bericht van: MikeBsc

Hoi Tronskidutch (sorry trouwens voor de verkeerde naam ) ,


Groet,
Michael / PA4MW

wat ben jij een geinig ponem.
ciao

[MikeBsc]

Haha, grote oeps, sorry, ik bedoelde Tonskidutch!!!

[Tonskidutch]

ja jammer.

 

 

[MikeBsc]

Hoi Han,

 

Nog een kleine aanvulling voor ik het vergeet, mochten de elco's na reformatie toch enigszins uitgedroogd blijken te zijn (afname van de capaciteit), resulteert dit vaak in overmatig brommen van de radio. Je zal dan een lage, harde zoemtoon horen (waarschijnlijk van 100Hz) die niet veranderd met het harder of zachter zetten van de radio. Je kan de capaciteit eventueel meten met een capaciteitsmeter. Ook kan je, wanneer je een scoop hebt de 'rimpel' bekijken. Hiermee kan je bepalen in hoeverre de elco's hun afvlakkende werking hebben. Vergeet overigens in het eerste geval niet de elco's te ontladen.

 

Mocht je tzt hulp nodig hebben, laat het weten :-)

[MikeBsc]

Haha, yup that's me !

 

Wat leuk om elkaar hier te treffen