Vraag aan Sprietje betreffende schotel en LNB.

[Emekli]

Beste Sprietje, 

 

Ik hobby al vanaf 1992 en weet dus veel over sat. ontvangst.

Heb altijd mijn installatie, waar ik ook woonde, zelf geplaatst.

Weet wat voor LNB in een Prime- of offset schotel moet en toch nog twee vragen.

 

--- Ik zie hier redelijk wat Prime Focus schotels met in het brandpunt een rond gat,  

     wat is hier het nut van en waarom?

 

--- Waarom heeft een "normale" LNB een trechtervorm en een flens LNB een platte schijf met "ribbels" er in?

 

Graag een antwoord van de expert, want jij verdiept je echt helemaal in de materie.

 

Ik "rommel" maar wat aan, tot dat ik het beste kwaliteitssignaal heb en meer niet. 

 

Bij voorbaat dank.

[Sprietje]

Beste Emekli

Ik zal het antwoord in twee delen splitsen anders wordt het zo'n lang antwoord.

In de bijlage zie je een primefocus schotel met een gat in het midden. Als je goed kijkt zie je dat dit gat ongeveer even groot is als de feedhorn van de lnb. De feedhorn is bij een primefocusschotel een ronde schijf met ringen, de zogenaamde circular-ringen.
Als de schotel precies op de satelliet staat uitgericht, dan valt het gat in de schotel precies is de signaal-schaduw van de feedhorn. Op dat gedeelte van de schotel wordt dus geen signaal opgevangen. Je kunt dat gedeelte van de schotel dus net zo goed weglaten want het reflecteert toch geen signalen. De segmenten van de primefocusschotel worden hierdoor minder kwetsbaar tijdens vervoer en montage. Zo'n gat kom je dan ook alleen maar tegen bij primefocusschotels die uit losse segmanten bestaan, niet bij primefocusschotels die uit één geheel zijn gemaakt.
 

[Sprietje]

Eén belangrijke reden van het gat in het midden van de schotel ben ik nog vergeten te vermelden.
Je moet je bedenken dat die segmenten van de schotel uit een vlakke plaat geperst worden waarbij randen omgebogen moeten worden die voor de stevigheid moeten zorgen en waarmee je de segmenten ook met bouten aan elkaar kunt monteren.
Bij het persen moet dus het metaal van de rand heel zwaar vervormd worden, veel meer dan op het schotelvlak zelf. Dit vervormen kan maar tot een bepaald percentage van de oorspronkelijke vlakke plaat. Hoe scherper je de hoek maakt hoe meer het plaatmateriaal vervormt moet worden. Door nu het gat voldoende groot te maken, hoef je minder zwaar te vervormen en zijn de segmenten makkelijker te maken.
Betreft het hele grote schotels, dan wordt er vaak weer een vulplaat in het gat geplaatst, zie bijlage.
 

[Emekli]

Dank voor je antwoord,

 

Ja, als je er over nadenkt is het een simpele verklaring.

Het zogenaamde focuspunt, is als het ware een "dood" punt.

Nu ga ik hier nog eens verder kijken, zoveel schotels met gat staan hier niet in de buurt, zag dit meer in Alanya.

En waar het was, weet ik niet meer, maar denk ook "normale" P.F. schotel gezien te hebben met gat,

dus niet een in segmenten.

In zover ik het kan inschatten is de maat van deze schotels 90 CM.

 

Toch nog graag een antwoord op het volgende:

 

"Waarom heeft een "normale" LNB een trechtervorm en een flens LNB een platte schijf met "ribbels" er in?".

 

Greetz.

[Sprietje]

Nu de vorm van de feedhorn.

Waarom is de feedhorn van een offsetschotel conisch en van een primefocus schotel plat. Dat heeft te maken met f/D-verhouding van de schotel.
Eerst waren er de primefocus schotels. Voor de consumenten waren dat grote schotels die werkte in de C-band die van gaas of metaal kunnen zijn gemaakt.
Iedereen die er handel in zag maakte schotels. Hoe ver ze de lnb van de schotel af hadden staan, bepaalde iedere fabrikant zelf met zijn f/D verhouding ofwel focuspunt/Diameter verhouding. Het werd een ratjetoe aan verschillende f/D-verhoudingen. Daarom moest men de feedhorn ook instelbaar maken zodat die op elke type primefocus schotel te gebruiken was. De scalarring is dan ook gebruikelijk instelbaar voor een f/D verhouding van 0,32 tot 0,43. Dit gebeurt voor de KU-band doordat de ring met schroefdraad naar voren en naar achteren te verstellen is. Voor een feedhorn met lnb voor de C-band is die met klemschroeven los te zetten en te verschuiven. Hier staan streepjes die aangeven op welke f/D-verhouding de feedhorn staat ingesteld.
Later is men ook offsetschotels gaan maken. Gelukkig heeft men daar afspraken over gemaakt dat die allemaal een f/D-verhouding zouden krijgen van 0,6. Waarom 0,6, omdat dan het hoogste rendement werd behaald voor de lnb en de lnb-fabrikanten hoefde dan ook maar één soort feedhorn te maken, één met een conisiteit die past op een schotel met een f/D verhouding van 0,6.
 

[Sprietje]

Beste Emekli

Primefocus schotels die uit segmenten zijn opgebouwd, zijn vaak bedoeld voor de C-band. Dan hoeft de schotel minder nauwkeurig te zijn dan voor de KU-band. Een primefocus schotel voor de KU-band is meestal uit één geheel. Alleen als het een hele grote schotel betreft, dan zijn ze weer uit segmenten of helften gemaakt omdat zo'n schotel anders niet te vervoeren is en waarschijnlijk zeker schade zal oplopen. Maar dan is er ook heel veel zorg besteed bij het aan elkaar monteren van de segmenten.

Hieronder een 3 meter schotel uit twee helften.
 

29 augustus 2014 aangepast door Sprietje

[Emekli]

En nogmaals bedankt,

 

Zo steek je nog eens wat op.

 

Zo lelijk als sommige mensen een schotel soms vinden, zo mooi vind ik ze.

 

Had ik plaats genoeg, zou ik voor elke satelliet een eigen

schotel plaatsen, een soort van Betzdorf Luxembourg in mijn eigen tuin.

 

Ik wandel veel en mijn hoofd is altijd naar boven gericht, spoor ik nu nog?.

 

Ben al vanaf mijn achtste bezig en ben begonnen met een "Nederland 2 antenne te maken.

Mijn vader vond dat het met de antennes voor 1 en toen nog de BRT/RTBf wel genoeg was en

we zaten iedere avond te schuiven met aluminium folie over de lint!! kabel.

Mijn antenne bestond uit een dipool en als reflector het mandje uit de frietpan, maar het werkte wel.

Later werd dit uitgebreid met grote antenne met versterker voor de Duitse zenders.

Door de ligging van Breda, hadden we ook ontvangst van ORTF Frankrijk en dit met de " Belse",( Belgische), antenne.

 

Ja, met deze achtergrond had ik misschien beter antennemonteur geworden, maar ik werk niet graag buiten in de regen.

[Sprietje]

Ja Emekli, het lijkt een beetje op mijn. Ik kijk ook vaker omhoog dan omlaag. Ruim 50 jaar geleden had ik zelf al gigagrote antennes gebouwd  van 4 meter lengte voor band I, II, III en IV-V, draaibaar opgesteld en op een mast van 22 meter hoog. Sommige antennes in duo-opstelling (twee naast elkaar) met antenneversterkers, sperfilters enz. Geen koppelfilters maar een relais waarbij ik elke antenne afzonderlijk kon inschakelen. Die was van Fuba.
Antennes van 4 meter lang voor band I waren niet te koop dus bouwde ik die zelf. Daarvoor moest je natuurlijk eerst wel een studie maken over antennes. Ik ontving toen de RAI, Moscow, BBC, en uiteraard Duitse, Belgische en Franse zenders. Het was toen een sport om van al die voor toen exotische zenders de testbeelden te fotograferen.
 

[Emekli]

Ja, leuke hobby, RAI, TVE, (Spanje)** en Moskou kwamen bij mij ook regelmatig door, zeker als de atmosfeer "goed in beweging was".

** Dat kwam soms zo sterk door, dat je Ned. 1, Lopik kanaal 4, niet meer kon ontvangen.

 

BBC/ITV was ook heel vaak te ontvangen, helaas zonder geluid, want een weer net ander systeem.

 

Ik heb vijf jaar in Londen gewoond en had toen een "echte" TV voor de Britse markt en ontving regelmatig de NL zenders, zender Goes,

Belgische, Ruislede, en Franse tv, Lille, maar ook weer zonder geluid, vanwege de Britse norm TV.

 

Voor BBC 1 en ITV had je een groot kruis boven in de mast, opgesteld als X en een Yagi voor BBC 2, meer was er niet.

Als je dat toen vergeleek met NL, hadden wij al meer keus.

Dat is nu wel ingehaald door BBC/ITV en Sky.

 

Ja, dat waren tijden.

 

Ik fietste vroeger ook veel door Brabant en dan waren de antennes een goed kompas, om de weg naar huis te vinden.

 

Hier heb ik een VHF III antenne , zuid oost gericht staan en ontvang hier Syrië, Libanon en Israël mee en op goede" dagen ook Egypte.

Verder nog een "micro yagi" voor de UHF en ontvang hier de DVB-T zenders mee.

Deze signalen komen uit Cyprus, andere landen zijn nog niet zo ver.

Voorde Turkse zenders geen antenne, die komen allemaal door met de schotel.

[Emekli]

Was ik nog vergeten,

 

BBC/ITV  VHF was toen nog met maar 425 beeldlijnen, vanaf 10 meter kon je ze nog tellen.