faq: Test: CanalDigitaal duo-lnb vergeleken met andere duo LNB's

[Sprietje]

Naar aanleiding van een opmerking van sat4all lid hvandooren die schreef "Bij een duo-lnb speciaal voor astra 1 en astra 3 is het polarisatieverschil al gecompenseerd (voor Nederland en Belgie) in de lnb zelf." wil ik even wat uitleggen.

Toen SES Astra na de ingebruikname van de Hotbird satelliet, de Astra satellieten in gebruik ging nemen, is er besloten om de kruispolarisatie van de signalen van de Astra satellieten 7,5 graad gedraaid uit te gaan zenden. Ze hebben hiertoe besloten omdat de doelgroep van deze satellieten in West-Europa lag en dat de lnb's dan minder schuin (skew) afgesteld hoefden te worden. Deze afwijking geldt voor de Astra 19,2, 23,5 en 28,2.
Dat hiertoe indertijd besloten is, mag best opmerkelijk genoemd worden want voor zover ik weet is er geen enkele andere satelliet aan de Clarkebelt die een afwijkende kruispolarisatie heeft. Bekijk de bijlage van SES Astra waar deze aangepaste kruispolarisatie is aangegeven.

Op zich was het idee om de kruispolarisatie aan te passen nog niet zo gek maar toch heeft het flink wat consequenties.
Kijk alleen maar eens naar een draaibare schotel. Daar stel je de lnb precies op kruispolarisatie "nul" af als de schotel precies naar het zuiden is gericht. Door de draaiïng en kanteling van de schotel, staat de skew van de lnb voor alle satellieten precies goed behalve voor de Astra 19,2, 23,5 en 28,2, daarbij staat de skew van de lnb 7,5 graden verkeerd. Hierdoor is de ontvangst niet helemaal optimaal.

Maar deze afwijkende kruispolarisatie van deze drie satellieten geeft ook problemen zodra je met een monoblock of duo-lnb gaat werken.

In het algemeen is het zo, dat als je een monoblock voor een bepaalde locatie op de juiste schuinstand in stelt, de antennes is het monoblock ook nagenoeg goed staan. Dit geldt voor satellieten die hun kruispolarisatie normaal uitzenden en niet verdraaid zoals de Astra 1-2-3.
Maar afwijkingen tussen de juiste stand van het monoblock en de antennes in het monoblock gaan wel afwijken als de satellieten hun kruispolarisatie 7,5 graden verdraaid uitzenden.

CanalDigitaal en TV Vlaanderen leveren een duo-lnb voor een 60cm-schotel voor de ontvangst van de Astra 19,2 en 23,5. Ze betrekken deze duo-lnb van Inverto.
Hoewel Inverto toch een kwaliteitsmerk is, valt m'n mond open van verbazing wat ze van deze duo-lnb gebakken hebben.

Over de afstand van de twee lnb's heb ik niet te klagen. Die is 38mm en dat is een juiste afstand voor als je die duo-lnb op een schotel van 60cm monteert die een f/D-verhouding heeft van 0,6 zoals het hoort.
Maar Inverto heeft ook gezorgd voor een aanpassing van de antennes i.v.m. de afwijkende kruispolarisatie van 7,5 graden van de Astra 19,2 en 23,5.

In de bijlage heb ik een foto gemaakt van een opengemaakte CanalDigitaal duo-lnb quad die nagenoeg splinternieuw is. We zien dat de antenne van de Astra 23,5e 6,5 graden tegen gecompenseerd is en de antenne van de Astra 19,2e 10,5 graden tegen gecompenseerd is. Klik even op de afbeelding voor een grote scherpe afbeelding.

De duo-lnb heeft CanalDigitaal en TV Vlaanderen laten ontwikkelen voor het gebruik in Nederland en België.
De duo-lnb moet het minste schuin staan in het Noordoostelijke gebruiksgebied. Hiervoor heb ik de plaats Winschoten genomen. Hier moet de duo-lnb 9,2 graden schuin afgesteld worden.
De duo-lnb moet het meest schuin staan in het Zuidwestelijke gebruiksgebied. Hiervoor heb ik De Panne genomen aan de Belgische kust vlak bij de Franse grens. Hier moet de duo-lnb 12,7 graden schuin afgesteld worden. Geen worden dat in het doosje van de CanalDigitaal / TV Vlaanderen duo-lnb een mal zit waarbij de lijn 11 graden schuin getekend is want dat is precies het midden van de waardes 9,2 en 12,7 graden. Zover dus alles OK.

Als we nu het gemiddelde tussen deze twee steden nemen waarbij de duo-lnb 11 graden schuin moet staan, dan zitten we in Dordrecht.

We zien dat de skew van de lnb daar voor de Astra 19,2e 4,1 graden schuin moet staan en voor de Astra 23,5e 7,2 graden.

Als we nu eens kijken hoe schuin de antennes in werkelijkheid staan als de duo-lnb 11 graden schuin wordt afgesteld.
Voor de Astra 19,2 is dat 11-10,5=0,5 graden, een afwijking van 4,1-0,5=3,6 graden wat het moet zijn.
Voor de Astra 23,5 is dat 11-6,5=4,5 graden, een afwijking van 7,2-4,5=2,7 graden van wat het moet zijn.
Het is dan ook volslagen onduidelijk waarom Inverto een antenneaanpassing van 6,5 en 10,5 graden in de duo-lnb toepast terwijl de aanpassing van de kruispolarisatie van de satellieten 7,5 graden is.
Hier zijn ze dus ruim 3 graden te ver doorgeschoten ofwel overgecompenseerd.

Als de schuinstand van de antennes niet aangepast zou zijn zoals bij de meeste andere merken het geval is, dan zou de afwijking nauwelijks groter zijn. Wat dat betreft kun je dus net zo goed een goedkoper merk nemen.
 

22 augustus 2015 aangepast door Sprietje

[alleyoop]

Dus nu is het wachten op de foto van een opengewerkte triple LNB om te kijken of ze dezelfde fout gemaakt hebben... 

[trust]

@Sprietje , interessante info .

Heb je het ook al bekeken voor de regio's meer zuidelijk , Frankrijk / Spanje ?

Als je het onderste uit de kan nodig hebt , een reden te meer om losse lnb's te nemen .

[ebhoorn]

Ehm...is die offset van 7.5 graden al meegenomen in de rekenmodules van bijvoorbeeld wavefrontier?

[Sprietje]

Beste trust

 

In Spanje is een 60cm-schotel te klein voor de Astra 23,5 dus daar wil ik het niet over hebben maar voor Frankrijk is de CanalDigitaal duo-lnb ook overgecompenseerd. Kijk maar:

Voor Bordeaux moet de duo-lnb 17,1 graden schuin staan.
A1 = 17,1 - 10,5 = 6,6 graden schuin, moet zijn 11,8 graden, afwijking 5,2 graden.
A3 = 17,1  -6,5 = 10,6 graden schuin, moet zijn 15,3 graden, afwijking 4,7 graden.

Voor Marseille moet de duo-lnb 13 graden schuin staan.
A1 = 13 - 10,5 = 2,5 graden schuin, moet zijn 7,2 graden, afwijking 4,7 graden.
A3 = 13 - 6,5 = 6,5 graden schuin. moet zijn 11,3 graden, afwijking 4,8 graden.

Dus ook voor Frankrijk is de stand van de antennes te veel gecompenseerd.
 

23 augustus 2015 aangepast door Sprietje

[Sprietje]

Ja ebhoorn, in de Satlex-calculator staat dat aangegeven, zie bijlage.
Bij Dishpointer staat alleen de lnb-skew aangegeven die je in moet stellen, dus al aangepast aan de 7,5 graden gedraaide kruispolarisatie van de satellieten.
 

[trust]

Vorig jaar heb ik in Carces (Provence) een Inverto IDLB-QUADM21-MNO43-8PP op een SEDA S800 schotel (qua maten gelijk aan TDS78) gemonteerd .

https://www.sat4all.com/forums/topic/341552-welk-schotelformaat-voor-candig-triple-lnb-in-zuid-frankrijk/?p=2252820

Eigenlijk wel nieuwsgierig hoe de antennes in die lnb geplaatst zijn , maar ik ga hem niet open maken .

Volgende maand ga ik daar weer naar toe , toch eens de signaal waardes nauwkeurig bekijken daar .

[Sprietje]

Volgens mij is de stand van de antennes alleen maar gecompenseerd bij duo-lnb's met het Astra logo.

[Sprietje]

Hallo trust

Je bedoeld een Sedea S800.

In Carces moet de duo-lnb 12,2 graden schuin staan.
Ik ga er van uit dat de antennes in dat Inverto monoblock gewoon recht staan.
De skew voor de Astra 19,2 moet 6,4 graden zijn, een afwijking dus van 5,8 graden.
De skew voor de Astra 23,5 moet 10,4 graden zijn, een afwijking dus van 1,8 graden.
Je ziet dat de afwijking van de stand van de antenne bij een juist geplaatste schuinstand van de duo-lnb dus te verwaarlozen is met 1,8 graden voor de Astra 23,5.
Voor de Astra 19,2 is het wat meer maar met de makkelijke transponder parameters zul je daar geen last van hebben.
 

[Marc-Sim]

Betreft: +/- 11° schuinstand TV-VL / CDS Duo lnb

 

 

  Op 22-8-2015 om 18:40, Sprietje zei:

Naar aanleiding van een opmerking van sat4all lid hvandooren die schreef "Bij een duo-lnb speciaal voor astra 1 en astra 3 is het polarisatieverschil al gecompenseerd (voor Nederland en Belgie) in de lnb zelf." wil ik even wat uitleggen   .............


..........   Als we nu eens kijken hoe schuin de antennes in werkelijkheid staan als de duo-lnb 11 graden schuin wordt afgesteld.
Voor de Astra 19,2 is dat 11-10,5=0,5 graden, een afwijking van 4,1-0,5=3,6 graden wat het moet zijn.
Voor de Astra 23,5 is dat 11-6,5=4,5 graden, een afwijking van 7,2-4,5=2,7 graden van wat het moet zijn.
Het is dan ook volslagen onduidelijk waarom Inverto een antenneaanpassing van 6,5 en 10,5 graden in de duo-lnb toepast terwijl de aanpassing van de kruispolarisatie van de satellieten 7,5 graden is.
Hier zijn ze dus ruim 3 graden te ver doorgeschoten ofwel overgecompenseerd.

Als de schuinstand van de antennes niet aangepast zou zijn zoals bij de meeste andere merken het geval is, dan zou de afwijking nauwelijks groter zijn. Wat dat betreft kun je dus net zo goed een goedkoper merk nemen.

 

 

De 'oorspronkelijke' bedoeling/ontwerp bij het in gebruik nemen van Astra3 was toch om de 19.2° hoorn in de klem te monteren (schotel hoefde dan niet bijgesteld te worden).

Later door meer en meer gebruik van de moeilijkere 23.5° >>> beter om de 23.5° hoorn in de klem te monteren met behoud van de gebruikelijke schuinstand van +/- 11° weliswaar omgekeerd en die wordt hier ook algemeen toegepast .....

 

Daarom mijn vraag: Is dat wel correct ? - Of maak ik hier een denkfout ?  

[Sprietje]

Beste Marc-Sim

Ik begrijp niet helemaal goed wat je nu bedoeld met "monteren met behoud van de gebruikelijke schuinstand van +/- 11° weliswaar omgekeerd"

Ik mag aannemen dat je toch niet bedoeld dat de duo-lnb net in de andere richting schuin gezet moet worden als je i.p.v. de kop van de Astra 19,2 de kop van de Astra 23,5 in de klem zet want dat is niet zo.
Kijk, je moet het zo zien:
Als je je op 21,35 graden oost bevind op aarde (het midden tussen 19,2 en 23,5), dan moet de duo-lnb precies horizontaal staan.
In Nederland zitten we gemiddeld op ongeveer 5 graden oost. Daarmee zijn we t.o.v. de satelliet schuin komen te staan vanwege de bolling van de aarde. Dat is ongeveer 11 graden. Om er voor te zorgen dat we met 1 schotel toch beide satellietsignalen goed op de twee lnb's te krijgen van de duo-lnb, moet de duo-lnb dus tegen de wijzers van de klok in gekanteld worden als je in de richting van de satelliet kijkt. Het maakt hierbij niet uit of de schotel nu op de Astra 19,2 staat uitgericht of op de Astra 23,5.

Op de uitleg die in het doosje zit van de CanalDigitaal-TvVlaanderen duo-lnb staat ook die schuine lijn van 11 graden aangegeven, een hoek die het gemiddelde is van NoordOost Nederland en ZuidWest België.
De kop van de Astra 19,2 moet altijd lager staan dan de kop van de Astra 23,5, welke kop je ook in de klem zet. Dit komt gewoon door het feit dat de Astra 19,2 hoger aan de hemel staat omdat we daar rechter onder zitten dan de Astra 23,5.
 

18 september 2015 aangepast door Sprietje

[Marc-Sim]

Sprietje, dank voor antwoord.

 

Ik heb het mss niet duidelijk verwoord, ik bedoel eigenlijk de skew van het 'volledige' duo-blok, die staat dan toch 11° schuin in een andere draairichting en dito de ingebouwde 'sprietjes' in elk van de 2 hoorns - Of is het zo dat de LNB-Skew anders moet bekeken worden bij de vrij-hangende lnb ?

[Sprietje]

Beste Mark

Het zal wel aan mij liggen maar ik begrijp je vraag nog steeds niet.
Ik had het in bericht 11 over de skew van het volledige duo-blok, niet over de antennes die in elke lnb zitten.
 

[Marc-Sim]

Excuses Sprietje, het lag aan MIJ, IK had eventjes een foute voorstelling bij het herlezen van jouw bericht #1  

[Sprietje]

Beste mensen

Gisteren maar weer eens een monoblock gesloopt om achter de specifike kenmerken te komen. Dit maal de Smart Titanium Twin Monoblock TMT 43, een 4,3 graden monoblock voor een 80-85cm schotel. In de specificaties die Smart in hun catalogus heeft staan, staat aangegeven dan dit monoblock bedoeld is om twee satellieten te ontvangen die op een afstand van 4,3 graden staan, bijv. de Astra 19,2 en 23,5 oost.

We zien dat ook in dit monoblock dat de antennes schuin geplaatst zijn en wel nagenoeg hetzelfde als bij de CanalDigitaal duo-lnb voor een 60cm schotel. Bij de CanalDigitaal staan de antennes voor de Astra 23,5 6,5 graden schuin, bij dit monoblock 7 graden. Voor de antennes van de Astra 19,2 is dat respectievelijk 10,5 graden en bij dit monoblock 11 graden.
We kunnen ook hier dus weer de conclusie trekken dat voor de afwijkende kruispolarisatie van de Astra 19,2 en 23,5 satellieten, een te grote correctie is toegepast.

Als we nu eens kijken hoe schuin de antennes in werkelijkheid staan als de duo-lnb -11 graden schuin wordt afgesteld.
Voor de Astra 19,2 is dat -11+11=0 graden. Het moet zijn -3,7 graden, een afwijking dus 3,7 graden.
Voor de Astra 23,5 is dat -11+7=-4 graden. Het moet zijn -6,8 graden, een afwijking van 2,8 graden.
Het is dan ook hier onduidelijk waarom Smart een antenneaanpassing van 7 en 11 graden in de duo-lnb toepast terwijl de aanpassing van de kruispolarisatie van de satellieten 7,5 graden is.
Hier zijn ze dus ruim 3 graden te ver doorgeschoten ofwel overgecompenseerd.


Maar stel nu eens dat dit monoblock voor twee andere satellieten gebruikt worden die ongeveer 4 graden uit elkaar staan zoals Smart aangeeft, hoe zit het dan met de stand van de antennes?
De Eutelsat 9 en 13e voldoen hier aan en die 0,3 graden afwijking (4,3O-4O=0,3) wordt veel meer bepaald door de diameter en f/D-verhouding van de schotel en de plek in Europa waar de schotel staat.

In midden Nederland (Utrecht) moet het monoblock 3,9 graden schuin afgesteld worden.
De lnb's worden dan als volgt gebruikt:
De kop van de Astra 19,2 wordt dan de kop van de 9 oost.
De kop van de Astra 23,5 wordt dan de kop van de 13 oost.
De antennes komen dan als volgt te staan:

Voor de 9 oost is dat -3,9+11=+7,1 graden. Het moet zijn -3 graden, een afwijking dus van -3+7,1=10,1 graden.
Voor de 13 oost is dat -3,9+7=+3,1 graden. Het moet zijn -6,1 graden, een afwijking van -6,1+3,1=9,2 graden.

Hieruit blijkt dus dat dit monoblock helemaal niet goed geschikt is als je die voor satellieten gebruikt waarvan de kruispolarisatie normaal wordt uitgezonden. Je hebt dan een skew-afwijking van rond de 10 graden wat voor een transponder met 8PSK echt te veel is. Het is dus onterecht dat Smart aangeeft dat dit monoblock voor alle satellieten gebruikt kan worden die ongeveer 4 graden uit elkaar staan.

Dit monoblock wordt ook onder de naam König verkocht als König Twin Monoblock 4,3 graden, type KN-LNB-TM43 zonder verder aan te geven voor welke schoteldiameter.

Ik heb al weer andere monoblokken open gemaakt waarvan de antennes niet gedraaid staan maar daarover de volgende keer meer.