elevatie afstellen met waterpas

[Sprietje]

Klopt, ik heb het bovenste gedeelte van mijn mast  met Triax 115 multifeed schotel onder een hoek van 20 graden staan in Spanje. De rail kon bij lange na niet schuin genoeg ingesteld worden. Bovendien kijken de buitenste lnb's dan over de rand van de schotel waardoor je minder signaal krijg.
Je hebt dan in eerste instantie geen enkele referentie wat betreft de elevatie en als je die veranderd, veranderd ook weer de azimuth (draairichting). Maar heb je de satelliet eenmaal gevonden, dan kun je hem net zou nauwkeurig afstellen dan als de mast zuiver waterpas staat.

 

[a33]

Op 8-11-2024 om 18:40, Sprietje zei:

Klopt, ik heb het bovenste gedeelte van mijn mast  met Triax 115 multifeed schotel onder een hoek van 20 graden staan in Spanje. De rail kon bij lange na niet schuin genoeg ingesteld worden. Bovendien kijken de buitenste lnb's dan over de rand van de schotel waardoor je minder signaal krijg.
Je hebt dan in eerste instantie geen enkele referentie wat betreft de elevatie en als je die veranderd, veranderd ook weer de azimuth (draairichting). Maar heb je de satelliet eenmaal gevonden, dan kun je hem net zou nauwkeurig afstellen dan als de mast zuiver waterpas staat.

 

Het is me onduidelijk, wat je met deze post wilt zeggen. Ik kan er geen touw aan vastknopen.

"Klopt, ...."

lijkt te suggereren dat wat in de voorafgaande post (door mij) geschreven staat, klopt.

 

Maar

"... wat betreft de elevatie en als je die veranderd, veranderd ook weer de azimuth (draairichting)"

lijkt te suggereren dat azimuth-beweging en elevatie-beweging van een schotel op een schuine mast elkaar beïnvloeden, dus dat je het op dat punt juist met trust eens bent.

 

En

"heb je de satelliet eenmaal gevonden, dan kun je hem net zou nauwkeurig afstellen dan als de mast zuiver waterpas staat"

gaat kennelijk over "nauwkeurig afstellen", maar of het "nauwkeurig" kan is niet waar deze dialoog over ging.

 

 

Het gaat hier over de vraag, of bij de fijnafstelling van een schotel op een schuine mast de elevatie-instelling en de azimuth-instelling van de schotelmount elkaar zodanig beïnvloeden, dat iedere verandering van de één (schotel-azimuth of -elevatie) weer een aanpassing nodig maakt van de ander (schotel-elevatie of -azimuth);

en of dit dus anders is dan bij een schotel op een loodrechte mast, waar (daar zijn we het over eens, geloof ik) beide instellingen onafhankelijk van elkaar plaatsvinden.

 

Het antwoord is van invloed op de vraag, of je ook bij een vaste schotel-opstelling veel moeite moet doen om de mast precies loodrecht te krijgen (in welke richting dan ook), of dat een schuin resultaat eigenlijk zo erg niet is.

Ik ben inmiddels de laatste mening toegedaan (al zijn er ook wat nadelen aan verbonden, omdat allerlei hoek-referenties dan anders uitpakken).

 

 

Groet,

A33

 

 

9 november aangepast door a33

[Sprietje]

Ik begrijp het probleem niet. Wat doe je met een (vizier)kruis? Dat gebruik je om te richten. Een beetje omhoog, een beetje naar links, een beetje omlaag, een beetje naar rechts enzovoort totdat je zo nauwkeurig mogelijk op je doel uitgericht bent. Of dat kruis nu zuiver horizontaal/verticaal staat of dat dit kruis nu onder 45 graden staat doet niets ter zake voor de nauwkeurigheid.
Maar bij een vizierkruis kun je zien waar je op richt, of je ver uit de buurt bent van de doel of dichtbij. Bij de signalen van de schotel zie je niets want ze zijn voor ons onzichtbaar. Natuurlijk kunnen we er een signaalmeter bij halen maar door de parabooleigenschappen moet je al heel dicht bij het doel zijn, wil die meter signaal gaan afgeven (openingshoek van een parabolische spiegel).
En natuurlijk moet een vizierkruis op een geweer eerst uitgetest worden of dat goed staat afgesteld. Daarvoor heb je proefschoten nodig op een vel papier om te kunnen zien hoeveel het vizier afwijkt. Dan moet het vizier bijgesteld worden. Bij een schotel heb je ook een relatie tussen de echte ontvangst en het vizier. Dat is de elevatieschaal. Je gaat er van uit dat die klopt maar dat is helemaal niet zeker. De lnb-arm hoeft maar een beetje anders aan de schotel gemonteerd te worden dan de fabrikant bedoeld heeft (bij een offsetschotel), en de relatie tussen de echte elevatie en de elevatieschaalverdeling is verstoort.
Het grote probleem bij het uitrichten van een schotel op een flink schuin staande mast is dus het begin van uitrichten. Als je dus met het oog niet kunt zien welke richting je uit moet en je op je signaalmeter geen ontvangst hebt omdat je buiten de openingshoek zit. Zodra je binnen de openingshoek zit en je signalen gaat ontvangen wordt het makkelijker maar dan zal eerst nog bepaald moeten worden of je wel de signalen van de juiste satelliet hebt. Misschien blijkt wel dat je de signalen van de verkeerde satelliet gevonden hebt. Kijk en dan zou het handig zijn als de mast zuiver verticaal staat want dan kan ik meteen bepalen (opzoeken op internet), hoeveel graden ik naar links of naar rechts moet en hoeveel graden de elevatie omhoog of omlaag moet.
Dit gaat allemaal niet als de mast flink schuin staat, bijv. 45 graden. Dan heb je geen relatie met bestaande gegevens. Dat werkt in je nadeel. Daarom is het handiger om er voor te zorgen dat de mast wel zuiver verticaal staat voor een gewone vaste schotelopstelling. Een afwijking tot enkele graden is weinig bezwarend.

 

[a33]

Op 10-11-2024 om 00:34, Sprietje zei:

Ik begrijp het probleem niet.

 

Ik geloof niet dat ik de vraag waar het hier om gaat, nog helderder kan beschrijven dan ik al gedaan heb.

 

 

Als ik alles eens op een rijtje zet, dan heeft een schuinstaande mast dus geen (negatief) effect op:

- het proces van fijnafstemming (nadat je de satelliet eenmaal gevonden hebt),

- de LNB-skew (die wordt immers bepaald ten opzichte van horizontaal).

- de multifeed-skew (idem).

 

Waar het wel effect op heeft, is de "grove" uitrichting van een offsetschotel, om de satelliet te vinden:

 

- op de benodigde elevatiewaarde op de schotel-elevatieschaal. Die nieuwe waarde wordt volgens mij: oude-elevatiewaarde / cos(mast-schuinstand-hoek).

[ Deze mast-schuinstandhoek wordt gemeten dwars op de azimuth-richting van de satelliet. ]

 

- op de dish-face elevatiehoek (voor wie de schotelelevatie instelt aan de hand van de schotel-voorkant (hoogste en laagste punt van de schotel t.o.v. de aarde) ).

Die elevatiehoek wordt als ik het goed heb: satelliet-elevatie-hoek -- ( offsethoek * cos(mast-schuinstand-hoek) ).

 

- op de azimuthwaarde om op te richten. Het verschil met de "normaal" berekende azimuth bedraagt volgens mij: offsethoek *

sin(mast-schuinstand-hoek).

Voor die nieuwe azimuthhoek kan je via satellite-calculations.com/Satellite/lookangles.htm de "Time when Sun Azimuth equals Satellite (new calculated) azimuth" wel opzoeken, zodat je de schotel globaal kunt uitrichten met de zonnestand.

 

Bovenstaande formules zonder garantie; wellicht heb ik nog ergens een (denk)fout gemaakt.

 

Het valt me dus eigenlijk mee, dat de gevolgen van een schuinstaande mast voor een vaste satellietopstelling niet erger/ingewikkelder zijn!

 

Als de mast ook nog schuin staat in de richting van de satelliet, moet je daar met de elevatie-instellingen natuurlijk ook nog rekening mee houden.

 

Groet,

A33