Voor welke schotelmaat is nu een monoblock of duo-lnb geschikt?

[Sprietje]

Het is vaak onduidelijk voor welke schotelmaat een monoblock of duo-lnb nu is. Adverteerders schrijven er vaak niets bij of geven een veel te ruim assortiment schotelmaten op waarop hij zou passen. Dat verkoopt lekker. Het komt regelmatig voor dat zelfs de fabrikant van een monoblock of duo-lnb de maat van de schotel niet op geeft waarvoor hij gemaakt is. Om nog maar te zwijgen over de vraag of ze het dan hebben over de breedte- of de hoogte van de offsetschotel. Daar komt nog bovenop dat er ook vaak niet aangegeven wordt welke kop nu diseqc-positie A en B heeft.

Ik zal U proberen uit te leggen hoe je er achter kunt komen voor welke schotelmaat een monoblock of duo-lnb geschikt is.
Laten we eerst eens kijken met welke variabele we te maken kunnen krijgen bij het bepalen.

 

- De schotelmaat
Als we het hebben over de schotelmaat, dan gaan we uit van de breedte van de schotel zonder rand. De breedte is de effectieve maat die het oppervlak van de schotel bepaald en voor de mate van versterking zorgt. De hoogte van de schotel is meestal ongeveer 10% groter afhankelijk van de schotel-offset. Omdat bij specifieke multifeed-schotels de breedte van de schotel groter is dan de hoogte van de schotels, geldt de berekening van monoblocken en duo-lnb's hier niet.

 

- De f/D-verhouding van een schotel
Bij een offsetschotel gaan we er van uit dat de f/D-verhouding 0,6 is, d.w.z. het brandpunt van de schotel ligt op 0,6x de afstand van de breedte van de schotel. Daar is ook de conisiteit van de feedhorn op gemaakt zodat deze precies tot de buitenrand van de schotel af tast, niet te klein en ook niet te groot. Gelukkig houden de meeste schotelfabrikanten zich hieraan. Een aantal heeft een iets hogere f/D-verouding tot 0,7. Gibertini zit bijv. op 0,66 of 0,67 en de meeste originele multifocus-schotels hebben een f/D van 0,7 om meer ruimte tussen de lnbs te krijgen voor de verschillende satellietposities zodat niet meteen naar smalle lnb's gegrepen hoeft te worden.
Bij een Gibertini met een f/D van 0,66 moet je er dus rekening mee houden dat de koppen 0,66 / 0,6 = 1,1 maal is dus 10% verder van elkaar moeten staan dan bij schotels met een f/D-verouding van 0,6.

 

- De diseqc-positie van het monoblock of duo-lnb
Soms staat het er bij welke kop van het monoblock of duo-lnb diseqc-positie A en B heeft maar regelmatig staat er niets, zelfs niet in de specificaties van de fabrikant.
Het eerst ontwikkelde monoblock was het 6 graden (6,2 graden) monoblock om de Astra 19,2 en Hotbird 13 te ontvangen op 1 schotel.
De ene fabrikant gaf de Astra 19,2 diseqc-positie A, de andere fabrikant gaf de Hotbird 13 diseqc-positie A. Waarom? Had je een schotel met een enkele lnb die op de Astra 19,2 stond uitgericht, dan was het handig een monoblock te kopen waarvan de Astra 19,2 diseqc-positie 1 had en de Hotbird 13 diseqc-positie 2. Had je een schotel met een enkele lnb die op de Hotbird was uitgericht, dan was het handig om een monoblock te kopen waarvan de Hotbird diseqc-positie 1 had en de Astra 19,2 diseqc-positie 2. Het ene merk had dus een 6 graden monoblock met de Astra 19,2 met diseqc-positie 1, het andere merk met de Hotbird met diseqc-positie 1. Triax was slim, zij hadden twee 6 graden monoblocken in het assortiment, één type die de Astra 19,2 met diseqc-positie 1 had en één type die de Hotbird met met diseqc-positie 1 had. Dat vergroot je verkoopkansen.

Bij 4,3 graden duo-lnbs kun je ook te maken hebben met verschillende diseqc-posities. Standaard is Astra 19,2 diseqc-positie 1 en de Astra 23,5 diseqc-positie 2 maar er zijn ook 4,3 graden duo-lnbs voor de Tsjechische markt die de Astra 23,5 met diseqc-positie 1 hebben en de Astra 19,2 met diseqc-positie 2. Gelukkig zijn die duo-lnbs gemaakt voor schotels van 70cm breed en dus afwijkend van de duo-lnbs voor West-Europa die voor twee maten beschikbaar zijn namelijk voor schotels van 60 en 85cm breed, beter bekend als een Triax 64 (nieuw model Triax 65) en voor Triax 88 (nieuw model Triax 100).

 

Welk monoblock of duo-lnb past op welke schotel?
We hanteren een 4,3 graden duo-lnb voor een schotel van 60cm als uitgangspunt.
Deze duo-lnb is dus voor de ontvangst van de Astra 19,2 en Astra 23,5.
Hiervan staan de koppen 38mm hart op hart van elkaar.

 

Zo'n zelfde 4,3 graden duo-lnb is er ook voor een grotere schotel. Dan staan de koppen 53mm h.o.h. van elkaar. Voor welke schotelmaat is dat dan? Dat is dan (53/38)x60cm≈85cm breed, bijv. een Triax 88 oud model of Triax 100 nieuw model.

 

En voor welke schotelmaat is nu een 6° (6,2°) monoblock?
We gaan weer uit van het 4,3° duo-lnb voor een schotel van 60cm.
Als we de afstand gaan omrekenen naar 6,2°, dan moeten de koppen 6,2 / 4,3 maal zo ver van elkaar staan. Dat is dus 6,2 / 4,3 maal 38mm = 54,8mm. Bij een 6,2 graden monoblock staan de koppen echter 65mm van elkaar. De schotelmaat waarvoor hij is gemaakt is dan ook (65 / 54,8) x 60cm≈70cm breed. Let er op dat er ook enkele 6,2 graden monoblocken bestaan waarvan de koppen een grotere afstand hebben dan 65mm. Die zou je dus goed kunnen gebruiken op schotels met een f/D-verhouding van 0,66.

 

Er bestaan ook 3 graden monoblocken. Die hebben dezelfde afstand als een 4,3 graden duo-lnb voor een 60cm-schotel, namelijk ook 38mm. Voor welke schotelmaat is dan zo'n 3 graden monoblock?
De schotelmaat is dan (4,3 / 3) x 60cm ≈ 85cm breed, dus voor de oude Triax 88 of de nieuwe Triax 100.

 

[Sprietje]

Hoe weet je nu hoe ver de koppen van een monoblock of duo-lnb van elkaar staan als je die op afstand wilt kopen?

 

Ja, we weten nu hoe je kunt berekenen welke afstanden de koppen van een monoblock of duo-lnb van elkaar moeten staan voor een bepaalde schotelmaat maar hoe weet ik nu hoe ver de koppen van elkaar staan als ik een monoblock of duo-lnb op afstand ga kopen?

De meeste fabrikanten geven de afstand niet op maar een goede fabrikant zoals Inverto meestal wel.

Laten we eens kijken naar het 3 graden monoblock: https://inverto.tv/lnb/500/quad-monoblock-23mm-lnb-30-for-80cm-dish-with-60mm-adaptor-130e-sat-a-160e-sat-b

Scrollen we even iets omlaag, dan zien we een tekening met maten van het monoblock. In de middelste afbeelding zien we dat de golfpijpjes 20,5mm dik zijn. In de rechtse tekening zien we dat de ruimte tussen de golfpijpjes 17,5mm is. Tel je deze twee maten bij elkaar op, dan weten we dat de hart- op hartafstand 38mm is. Kijk, en nu wordt je voor de gek gehouden want meestal bedoelen ze met een schotel van 80cm een schotel van 80cm hoog, ook bij Inverto. Kijk maar eens op hun side van de schotels bij een schotel van 80cm, zie: https://inverto.tv/dish/318/80-cm-aluminum-ku-off-set-dish-antenna-with-easy-fix-arm  Wat staat daar? Short axis diameter = 70 cm, Long axis diameter = 78 cm . Dit zijn de maten zonder rand. Met rand is de schotel 80cm hoog. Hier klopt dus geen fluit van want hun 3 graden monoblock is voor een schotel van 85cm breed en dat is deze schotel: https://inverto.tv/dish/319/90-cm-aluminum-ku-off-set-dish-antenna-with-easy-fix-arm  De maten hiervan zijn: Short axis diameter = 87 cm, Long axis diameter = 97 cm. Dat is met rand en zonder rand is deze schotel dus 85cm breed. Je ziet dus dat zelfs bij een fabrikant die de meeste informatie geeft, je er niet van uit kunt gaan welke schotel nu bij een monoblock of duo-lnb past. Heel triest.

 

Laten we eens kijken naar een 6 graden monoblock:
https://inverto.tv/lnb/469/single-monoblock-23mm-lnb-60-for-80cm-dish-with-40mm-adaptor-130e-sat-a-1920e-sat-b

Scrollen we even iets omlaag, dan zien we een tekening met maten van het monoblock. In de middelste afbeelding zien we dat de golfpijpjes 20,7mm dik zijn. In de rechtse tekening zien we dat de ruimte tussen de golfpijpjes 42,2mm is. Tel je deze twee maten bij elkaar op, dan weten we dat de hart- op hartafstand 63mm is. Je kunt het ook op een andere manier zien wat de h.o.h.-afstand is in de linker tekening. Daar staat aangegeven dat de diameter van de kop 60mm is (r=30mm) en dat de maat over de koppen 123mm is. Dan is de h.o.h.-afstand ook 63mm.
Ook zien we dat keurig aangegeven is welke kop diseqc-positie A en B heeft. We zien ook dat de fabrikant aan geeft dat dit monoblock voor een schotel is van 80cm. Nu zijn ze wel consequent naar hun schotelmaten want Inverto noemt een schotel van 70x78cm een 80cm-schotel.

 

Laten we eens gaan kijken naar een 4,3 graden duo-lnb:
https://inverto.tv/lnb/451/twin-monoblock-23mm-lnb-430-for-80cm-dish-with-40mm-adaptor-1920e-sat-a-2350e-sat-b

Scrollen we even iets omlaag, dan zien we een tekening met maten van de duo-lnb. In de middelste afbeelding zien we dat de golfpijpjes 22mm dik zijn. In de rechtse tekening zien we dat de ruimte tussen de golfpijpjes 34mm is. Tel je deze twee maten bij elkaar op, dan weten we dat de hart- op hartafstand 56mm is. Je kunt het ook op een andere manier zien wat de h.o.h.-afstand is in de linker tekening. Daar staat aangegeven dat de overall-breedte 115mm is en de kopdiameter 60mm. Dan is de h.o.h.-afstand 55mm.
Ook zien we dat keurig aangegeven is welke kop diseqc-positie A en B heeft. We zien ook dat de fabrikant aan geeft dat deze duo-lnb voor een schotel is van 80cm. Dat zou volgens Inverto dus een schotel zijn van 70cm breed en 78cm hoog. Maar dat klopt niet want deze duo-lnb is voor een schotel van 85cm breed en 95cm hoog. Absoluut foute informatie.

Als laatste een 4,3 graden duo-lnb voor een schotel van 60cm:
https://inverto.tv/lnb/94/quad-monoblock-23mm-lnb-430-for-60cm-dish

Scrollen we even iets omlaag, dan zien we een tekening met maten van de duo-lnb. We zien alleen de overall-maat van 97,73mm maar we weten dat de koppen bijna altijd een diameter hebben van 59,5mm. Trekken we deze twee maten van elkaar af, dan weten we dat de hart- op hartafstand 38mm is.
We zien ook dat de fabrikant aan geeft dat dit monoblock voor een schotel is van 60cm. Dat zou volgens Inverto dus een schotel zijn van 60cm breed en 66cm hoog. Dit is correcte informatie.

 

Maar wat nu als je een monoblock of duo-lnb hebt waarvan je wel een tekening hebt maar waaruit je de hartafstand van de twee koppen niet kunt herleiden.
Dan kun je de tekening op je laptop precies op schaal zetten zodat bijv. een grote maat precies overeen komt met de lengte die je met een maatlatje op je scherm meet. Dan kun je alle overige gewenste maten ook opmeten zo ook de h.o.h.-afstand.

 

Maar er zijn natuurlijk ook fabrikanten die helemaal geen tekeningen van hun monoblocken en duo-lnbs geven. Dan zoek je een foto die precies recht van boven of van onder genomen is. Je weet dat de golfpijpjes 40mm of 23mm zijn. Dan kun je het formaat van de foto zo instellen, dat je met een maatlatje ook die 40mm of 23mm meet en zo kun je dan ook de h.o.h.-afstand van de golfpijpjes opmeten. Hou er wel rekening mee dat die 23mm soms ook iets minder kan zijn bijv. 22mm of soms zelf 20,5mm. De vraag is of een verloopring van 23-40mm wel voldoende klemt op een golfpijpje van 20,5mm want de meeste verloopringen zijn van hard plastic.

 

Deze informatie gelezen te  hebben ziet U dat niet alleen winkeliers er een zootje van maken welk monoblock of duo-lnb op welke schotel past maar de fabrikanten zeker zo erg zijn.